Greek to English Medical Chemistry; Chem Sci/Eng

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΤΟΥ
ΑΖΩΤΟΥ (ΝΙΤΡΙΚΑ ΠΑΡΑΓΩΓΑ)


Μετά την αποκάλυψη της αποδομητικής οξειδωτικής δράσεως των παραγώγων του οξυγόνου, απεδείχθη ότι και τα δραστικά παράγωγα του αζώτου και συγκεκριμένα τα νιτρικά παράγωγα, εμπλέκονται καθ΄ όμοιον τρόπο, σε αποδομητικές διεργασίες των ενδοκυτταρίων βιομορίων. 8, 17

Τα νιτρικά παράγωγα, είτε προκύπτουν ενδογενώς κατά την φυσιολογική κυτταρική λειτουργία, είτε παρεισφρύουν από εξωγενείς πηγές.17

Η ρίζα του οξειδίου του αζώτου (ΝΟ۰), αποτελεί το κυρίως εμπλεκόμενο νιτρικό παράγωγο. Έχει βρεθεί ότι συντίθενται στα ενδοθηλιακά κύτταρα των αγγείων, σε κύτταρα του Κ.Ν.Σ. και τέλος σε ορισμένα λευκά αιμοσφαίρια (φαγοκύτταρα μακροφάγα).6,8 Η σύνθεσή του επιτυγχάνεται με την δράση μίας ομάδος ενζύμων, που ονομάζονται συνθετάσες του οξειδίου του αζώτου. 8
Αν και η ρίζα του οξειδίου του αζώτου (***υπονιτρώδης ρίζα***), είναι σχετικώς αδρανής, εν τούτοις διά της δράσεως οξυγονούχων παραγώγων, προκύπτουν δραστικά ενδιάμεσα, όπως η νιτρική ρίζα (ΝΟ3۰), η νιτρώδης (ΝΟ2۰), και τέλος η υπεροξυνιτρώδης (ΟΝΟΟ۰).8
Η αντίδραση παραγωγής της υπεροξυνιτρώδους ρίζας, έχει ως ακολούθως:6

ΝΟ۰+ Ο2 → ΟΝΟΟ۰

Υπενθυμίζεται, ότι η υπεροξυνιτρώδης ρίζα εμπλέκεται στην παραγωγή της δραστικότατης ρίζας του υδροξυλίου. 6

Τα νιτρικά παράγωγα, θεωρείται ότι παίζουν αποφασιστικό ρόλο σε ένα ευρύ φάσμα ασθενειών, όπως οι νευροεκφυλιστικές διαταραχές, η αρτηριοσκλήρυνση και ο καρκίνος.18